Tuyển than Hòn Gai - Xưa và Nay
Hoàng Việt Sơn - Làng khánh 2
2023-11-08T15:27:43+07:00
2023-11-08T15:27:43+07:00
https://tuyenthanhongai.vn/giai-bua-liem-vang/tuyen-than-hon-gai-xua-va-nay-459.html
https://tuyenthanhongai.vn/uploads/news/2023_11/z4860609637082_47e575fdd2418cd04a585811e2b2421c.jpg
Tuyển than Hòn Gai
https://tuyenthanhongai.vn/uploads/logo_2.jpg
Thứ tư - 08/11/2023 14:36
Trong ký ức những người công nhân mỏ, cái tên Tuyển than quá đỗi thân thuộc và gắn liền với niềm tự hào. Hình ảnh những toa xe nối đuôi nhau chạy trên đường ray hoà lẫn tiếng còi réo chói tai dường như trở thành một phần tuổi thơ của lũ trẻ con chúng tôi.
Trong ký ức những người công nhân mỏ, cái tên Tuyển than quá đỗi thân thuộc và gắn liền với niềm tự hào. Hình ảnh những toa xe nối đuôi nhau chạy trên đường ray hoà lẫn tiếng còi réo chói tai dường như trở thành một phần tuổi thơ của lũ trẻ con chúng tôi. Sinh ra và lớn lên bên những hòn than đen lánh, khói tàu và bụi than đã gieo ước mơ nối tiếp truyền thống cha anh để khi trưởng thành tôi đã học trường mỏ và lựa chọn Công ty Tuyển than Hòn Gai là nơi làm việc.
Sự bỡ ngỡ khi bước chân vào nhà máy tuyển Nam Cầu Trắng với những ga nguyên khai, nhà sàng, nhà rửa, kho than, bến cảng... mà trước đó chỉ thấy qua hình ảnh hay những câu chuyện của những cô, bác công nhân ở xóm ngồi nói chuyện. Sự phát triển qua thời gian với bao thăng trầm đã tôi luyện, rèn dũa một Tuyển than Hòn Gai vững mạnh như ngày hôm nay.
Công ty Tuyển than Hòn Gai - Vinacomin, được thành lập ngày 20/8/1960 trên cơ sở tiếp thu lại cơ sở sản xuất của mỏ than Hòn Gai thuộc Công ty than Bắc Kỳ.
Tên gọi của Công ty qua các thời kỳ:
- Từ năm 1960 - 1975: Xí nghiệp bến Hòn Gai trực thuộc Công ty than Hòn Gai.
- Từ năm 1975 - 1997: Xí nghiệp Tuyển than Hòn Gai trực thuộc Công ty than Hòn Gai.
- Từ năm 1997 - 15/10/2001: Xí nghiệp Tuyển than Hòn Gai trực thuộc Tổng Công ty Than Việt Nam (TVN).
- Từ ngày 16/10/2001 - 31/12/2006: Công ty Tuyển than Hòn Gai trực thuộc Tổng Công ty Than Việt Nam (nay là Tập đoàn Công nghiệp Than - Khoáng sản Việt Nam).
- Từ ngày 01/01/2007: Công ty Tuyển than Hòn Gai - Vinacomin trực thuộc Tập đoàn Công nghiệp Than - Khoáng sản Việt Nam.
Nhà máy Tuyển than Hòn Gai cũ trước đây trực thuộc Công ty than Hòn Gai được xây dựng từ thời Pháp thuộc (20/8/1960) với nhiệm vụ sàng tuyển than nguyên khai các mỏ vùng Hòn Gai. Đến đầu những năm 1990 thị trường tiêu thụ trong nước giảm mạnh về giá cả và sản lượng làm cho ngành than gặp nhiều khó khăn phải thu hẹp sản xuất, niêm cất tài sản… Đứng trước tình hình đó chủ trương của Bộ Năng Lượng nói chung và của nghành than nói riêng là phải đẩy mạnh xuất khẩu thậm chí còn coi đó là cứu cánh để duy trì và phát triển nhanh ngành than. Thực hiện chủ trương trên từ kinh nghiệm của Nhà máy Tuyển than Cửa Ông và được sự đồng ý của Bộ Năng Lượng (nay là Bộ Công Nghiệp) Công ty than Hòn Gai đã quyết định cải tạo Nhà máy Tuyển than Hòn Gai cũ bằng cách lắp đặt thêm dây truyền công nghệ tiên tiến mới với thiết bị của Úc để tuyển than xuất khẩu. Do nhà máy Tuyển than Hòn Gai đã quá cũ kỹ lại nằm trong nội thành nên có những tác động sâu sắc đến cảnh quan và môi trường của thành phố Hạ Long. Vì vậy trong khi đang thi công thực hiện lắp đặt dây chuyền tuyển than mới thì Uỷ ban nhân dân Tỉnh Quảng Ninh có quyết định yêu cầu Nhà máy phải ngừng việc cải tạo, lắp đặt và di chuyển đến địa điểm mới là khu vực Nam Cầu Trắng. Nhà máy được khởi công xây dựng tại Nam Cầu Trắng từ tháng 10/1993 đến cuối tháng 3/1995 thì hoàn thành và kể từ năm 2000 chuyển đổi cảng than Hòn Gai thành Cảng hàng hoá và hành khách, đồng thời tháo dỡ toàn bộ đường sắt vận chuyển than tiêu thụ đi qua thành phố tới cảng.
Nhà máy Tuyển than Nam Cầu Trắng do hãng BMCH (Úc) thiết kế và thi công. Năm 1996 Cảng Nam Cầu trắng được chính thức đưa vào hoạt động và dần dần trở thành cảng chính tiêu thụ than của Công ty thay thế cho Cảng Hòn Gai và cảng Cọc 5. Năm 1997 Nhà máy Tuyển than Nam Cầu Trắng chính thức được nhà thầu bàn giao và đưa vào hoạt động thương mại. Tổng Công ty TVN giao kế hoạch cho nhà máy với chỉ tiêu than nguyên khai qua sàng là 1 triệu tấn/năm. Những năm tiếp theo sản lượng được giao tăng dần lên 1,3 triệu tấn, 1,5 triệu tấn rồi 1.7 triệu tấn. Năm 1997 đi vào sản xuất chính thức thực hiện đạt 1 triệu tấn/năm. Trong quá trình vừa chạy vừa hoàn thiện thêm một số dây chuyền công nghệ đến năm 2004 nhà máy đạt năng suất thiết kế là 2 triệu tấn/năm và hoàn thiện hệ thống kho bãi, hệ thống thiết bị phục vụ tiêu thụ tại cảng Nam Cầu Trắng. Năm 1998, 1999 chuyển toàn bộ dây chuyền sản xuất tại mặt bằng sân ga Hòn Gai vào sản xuất tại Nam Cầu Trắng.
Nhà máy Tuyển than Nam Cầu Trắng được đầu tư xây dựng theo dự án cải tạo nhà máy Tuyển than Hòn Gai để sản xuất than thương phẩm có chất lượng cao có công suất thiết kế 2 triệu tấn/năm, công nghệ sàng tuyển tiên tiến, hệ thống tự động hóa cao. Ngày 22/12/2004, Nhà máy đã đạt công suất thiết kế 2 triệu tấn/năm và nâng dần công suất. Đặc biệt, năm 2009 sản lượng than nguyên khai vào sàng đạt 3,21 triệu tấn, vượt trên 150% công suất thiết kế. Nhà máy hoạt động ổn định, sản lượng luôn đạt kế hoạch TKV giao.
Trải qua rất nhiều những dấu mốc lịch sử, những thành tích đáng tự hào đã đạt được của những người công nhân nhưng do vấn đề ảnh hưởng đến môi trường của thành phố và vịnh Hạ Long nên nhà máy tuyển Nam Cầu Trắng buộc phải di chuyển ra khỏi trung tâm thành phố. Sau 23 năm kể từ ngày chính thức đưa vào hoạt động sản xuất tại Nam Cầu Trắng ngày 01/01/2019 nhà máy đã dừng hoạt động hoàn thành sứ mệnh lịch sử với sự chứng kiến của lãnh đạo tỉnh Quảng Ninh, Tập đoàn TKV và cán bộ, công nhân Công ty Tuyển than Hòn Gai.
Tác giả: Hoàng Việt Sơn - Làng khánh 2
